Lange vredesperioden

Vrede en oorlog zijn al eeuwen aan elkaar gelinkt. Mijn vraag: “Is er iets bekend over de verhouding oorlogen/conflicten en vrede in tijdsspannen?”

ChatGPT zei:

ChatGPT

Ja, oorlog en vrede zijn inderdaad al duizenden jaren nauw met elkaar verweven. Historisch gezien hebben de meeste samenlevingen perioden van zowel conflict als vrede gekend, maar het kwantificeren van de verhouding tussen oorlog en vrede door de tijd heen is uitdagend. Hier zijn enkele inzichten:

  1. Geschatte Tijdverdeling: Historici en sociologen hebben geprobeerd in te schatten hoeveel van de geregistreerde geschiedenis in vrede of conflict is doorgebracht. De Franse schrijver en filosoof Raymond Aron stelde dat van de ongeveer 3.400 jaar menselijke beschaving slechts ongeveer 268 jaar zonder oorlog zijn geregistreerd. Dit betekent dat ongeveer 8% van die tijd als “vreedzaam” kan worden beschouwd, hoewel dit cijfer vaak wordt betwist en kan variëren afhankelijk van definitie en bron.
  2. Lange Perioden van Vrede binnen Imperia: Grote rijken, zoals het Romeinse Rijk, de Chinese Han-dynastie en het Ottomaanse Rijk, kenden relatief lange periodes van interne stabiliteit en vrede, bekend als “Pax Romana,” “Pax Sinica,” en “Pax Ottomana.” Deze stabiliteit werd vaak gewaarborgd door militaire macht en controle, wat soms leidde tot langdurige vrede binnen de grenzen van het rijk, ondanks dat er aan de periferie of intern toch kleinere conflicten voorkwamen.
  3. Moderne Periode en de ‘Lange Vrede’: Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog spreken sommige historici van de “Lange Vrede” – een tijdperk zonder directe oorlogen tussen grote mogendheden. Dit fenomeen wordt deels toegeschreven aan nucleaire afschrikking, de oprichting van internationale instellingen zoals de Verenigde Naties en de toename van economische en diplomatieke banden die escalatie in grotere conflicten ontmoedigen.
  4. Korte Versus Lange Conflicten: Hoewel grote oorlogen zoals de Wereldoorlogen relatief kort duurden, waren hun impact en nasleep aanzienlijk. Tegenover deze grote conflicten staan echter talloze kleinere, langlopende conflicten, vaak met een cyclisch karakter, zoals burgeroorlogen en grensgeschillen, die meerdere generaties kunnen beslaan.
  5. Regionale Verschillen: Verschillende regio’s hebben verschillende historische verhoudingen van oorlog tot vrede. Europa kende bijvoorbeeld een lange periode van oorlog, vooral tussen de 16e en 20e eeuw. Azië daarentegen kende lange periodes van stabiliteit onder invloed van grote rijken zoals het Chinese en Indische rijk, hoewel ook daar intermitterende oorlogen plaatsvonden.

In het algemeen toont de geschiedenis een ingewikkelde balans tussen periodes van vrede en conflict, met geen definitieve trend die voortdurend naar meer vrede of meer oorlog leidt.